Aby zostać architektem, nie wystarczy nosić szalik. Potrzebny jest upór, wiedza oraz świadomość tak szans, jak i wyzwań związanych z tym zawodem. Kolejne warsztaty edukacyjne, zorganizowane przez miesięcznik „Builder”, przede wszystkim obfitowały we wskazówki dotyczące bycia architektem.
Czwarte i ostatnie w tym roku spotkanie z cyklu Dzień Młodego Architekta odbyło się 23 listopada w warszawskiej siedzibie zarządu głównego SARP. – Jesteście u siebie – powiedział do blisko 200 uczestników, studentów architektury oraz młodych architektów z całej Polski, gospodarz tego miejsca – Mariusz Ścisło. W szerszym kontekście i w nieco zmienionym kształcie to zdanie mogłoby posłużyć za klucz do wygłoszonego przez prezesa SARP wykładu otwierającego pt. „Rola architekta dziś i jutro – obowiązki i wyzwania”. Jak być u siebie, czyli jak odnaleźć się w obecnej rzeczywistości jako architekt? Jak pojmować swój zawód, aby zamiast rozczarowań stawiać skutecznie pierwsze i kolejne kroki? Przekazane przez Mariusza Ścisło refleksje i wskazówki to suma doświadczeń czołowego polskiego architekta, współwłaściciela biura architektonicznego FS&P Arcus, zatrudniającego blisko 50 projektantów, członka Głównej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej, konsultanta Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Budowlanego i od czterech lat szefa Stowarzyszenia Architektów Polskich.
Rola architekta
Czy architekt ze swoim twórczym indywidualizmem, kompetencjami i ulokowaniem w strukturze realizacji inwestycji może być artystą, twórcą czy tylko usługodawcą? Na pozór najmniej atrakcyjna trzecia z wymienionych ról była od samego początku i pozostaje właściwa tej profesji – przekonywał Mariusz Ścisło. Przestrzegał przed pokusami architektury ikonicznej, a zachęcał raczej do odnajdywania się w roli służebnej wobec społeczeństwa, co zaczyna być współcześnie zauważalną tendencją. Podejmując się wyzwania, jakim jest projektowanie, architekt musi podążać za oczekiwaniami inwestora, ale jednocześnie nie powinien zapominać, że wykonuje zawód zaufania publicznego, co wiąże się z obowiązkiem troski o przestrzeń publiczną. Każdy zaprojektowany obiekt powinien uwzględniać kontekst miejsca i sąsiedztwa, wyrażać szacunek dla już utrwalonej przestrzeni.
Prezes SARP mówił również o perspektywach tego zawodu. Nadzieje wśród młodych architektów może budzić prognoza, że w ciągu najbliższych 30 lat mamy zbudować tyle mieszkań, ile istnieje obecnie. Jednocześnie startujących dzisiaj w życie zawodowe czeka wiele wyzwań związanych m.in. z nowymi regulacjami prawnymi, implementacją BIM-u, odpowiedzialnością za poprawę zdewastowanej w ostatnich latach przestrzeni publicznej w Polsce czy spełnieniem wymogów zrównoważonego rozwoju.
Aby sprostać ostatniemu z wymienionych wyzwań, potrzeba m.in. wiedzy w zakresie nowych technologii materiałowych i instalacyjnych. Umiejętność ich właściwego wykorzystania staje się konieczna. „Builder” jako organizator warsztatów dostrzega edukacyjne potrzeby w tym obszarze, tym samym po raz kolejny umożliwił uczestnikom kontakt z producentami, których rozwiązania pozwalają na projektowanie zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Przez cały dzień do dyspozycji młodych architektów byli specjaliści z następujących firm: ABB, Budimex, CEMEX Polska, Saint-Gobain Glassolutions, HAURATON Polska, iSpot, Klinkier Przysucha, Libet, Oknoplast, PERI Polska, PONZIO Polska, quick-mix, Rigips, SOUDAL, VELUX Polska, Graphisoft Archicad. Wymienione przedsiębiorstwa pełnią rolę mecenasów ogólnopolskiego programu „Promujemy Polską Architekturę”, angażując się w szczególności we wspieranie takich inicjatyw jak Dzień Młodego Architekta czy Konkurs dla Młodych Architektów.
Archicad w praktyce
Niesłabnącą popularnością w ramach warsztatów edukacyjnych cieszy się blok spotkań „Archicad w praktyce”. Prowadzą go architekci z firmy WSC Szymanik: Rafał Ślęk i Konrad Zabiełło; a do ćwiczeń używane jest oprogramowanie dostarczane przez firmę Graphisoft Archicad. Nauka nowych umiejętności odbywa się w oparciu o konkretne przykłady. Uczestnicy tym razem mieli szansę przećwiczyć: jak prosto wymodelować okno o dowolnym kształcie, jak wykonać model terenu z drogami, jak skorzystać z dokumentu 3D, jak zaimportować siatki w formacie 3D i SKP. Mogli też dowiedzieć się, w jaki sposób skorzystać z rysunków w formacie PDF, uruchomić model w BIMx oraz wykonać zaawansowaną wizualizację. Współczesny architekt nie powinien mieć kompleksów wynikających z nieznajomości oprogramowania, dlatego już wiadomo, że ćwiczenia z Archicada znajdą kontynuację podczas Dni Młodego Architekta w 2017 roku.
Wszystko, co chcielibyście wiedzieć
Kolejnym punktem programu warsztatów było spotkanie pod niecodziennym tytułem: „Wszystko, co chcielibyście wiedzieć o architekturze, ale baliście się zapytać”. Zmorą wielu wykładowców, jak wyjaśniał, prowadzący ten blok architekt Oskar Grąbczewski z biura OVO Grąbczewscy, jest cisza jaka zapada po wykładzie – niedosyt pytań. Dlatego tym razem postanowiono odwrócić kolejność i wpierw dowiedzieć się, co interesuje młodych architektów, a następnie w oparciu o te dane przygotować wykład. Na kilka tygodni przed warsztatami zaproszono studentów architektury do przesyłania nurtujących ich pytań. Zebrano ich ponad 60, a to co przede wszystkim charakteryzowało ten zbiór to ogromna różnorodność. Oskar Grąbczewski wybrał spośród nich kilkanaście najciekawszych. Od bardzo dowcipnych: „w czym pomaga noszony przez architekta szalik, najczęściej łączony z marynarką i okularami?”. Po zmuszające do poważnego zastanowienia nad tym, kim jest architekt oraz czym jest architektura.
Na przykładach własnych doświadczeń Grąbczewski starał się dociec m.in., gdzie kończy się inspiracja a zaczyna plagiat oraz jak przetrwać na budowie z samymi inżynierami i jak przekonywać do swoich pomysłów inwestorów. Odpowiadając na jedno z pytań, wskazywał na upór, jako cechę charakteru, która najbardziej przydaje się w zawodzie architekta. Mówił również o swoich ulubionych realizacjach architektonicznych i o tym kiedy architekt powinien zachować cierpliwość, a kiedy wykazać się asertywnością. Przekonywał, że w Polsce zdecydowanie da się tworzyć wybitną architekturę i że sukces dla architekta może mieć wiele imion. Wszystko to w charakterystycznym dla Oskara Grąbczewskiego stylu, gwarantującym doskonały kontakt z publicznością – momentami z przymrużeniem oka, a zarazem z dużą dawką treści klarownie wyłożonych i udokumentowanych za każdym razem przykładami.
Warto na koniec dodać, że spośród autorów wszystkich pytań zostało rozlosowanych 10 nagród, które trafiły do następujących osób: Anna Horodecka, Dominika Miś, Dominika Gloger, Małgorzata Marczak, Agnieszka Piotrowska, Agnieszka Stańczuk, Karolina Trębska, Alina Komarnytska, Edyta Kępińska, Szymon Panek.
Wyzwanie Grąbczewskich
Podczas czwartego w tym roku Dnia Młodego Architekta nie mogło zabraknąć akcentu konkursowego. Mowa o konkursie, który „Builder” ogłosił wiele tygodni temu, pod hasłem: „Wyzwanie Grąbczewskich. Rola Szkicu w Architekturze 2.0”. Przedsięwzięcie zostało zorganizowane wspólnie z siecią z siecią salonów iSpot, dystrybutorem rozwiązań firmy Apple, i miało charakter dwuetapowy. Wpierw uczestnicy – zgodnie z wytycznymi Barbary i Oskara Grąbczewskich – mieli przygotować pomysł zagospodarowania przestrzeni pod mostem bądź wiaduktem. Temat niebanalny. Druga część wiązała się z obecnością podczas listopadowego Dnia Młodego Architekta. Podczas trwania warsztatów należało w ciągu 10 minut przygotować szkic na specjalnie przygotowanych urządzeniach iPad Pro. Młodzi ludzie podeszli do zadania w sposób bardzo kreatywny i z dużą sprawnością manualną, mimo że wielu z nich miało okazję pierwszy raz zetknąć się z oferowanym przez Apple sprzętem.
Wyboru pięciu najlepszych prac dokonał Oskar Grąbczewski. Wśród wyróżnionych znalazły się: Anna Horodecka (Politechnika Łódzka), Małgorzata Ostrowska (Politechnika Łódzka), Małgorzata Szulz (Politechnika Gdańska, ASP w Gdańsku). Zwyciężył Paweł Gołębiewski z Politechniki Białostockiej. – Nagrodzone i wyróżnione pomysły pokazały cały wachlarz pomysłów, od prac poetyckich, uciekających w skojarzenia z dziedziny literatury i sztuki, aż po bardzo realistyczne, które de facto na podstawie szkicu można by od razu przekazać do realizacji – komentował wyniki Oskar Grąbczewski. Wygrała propozycja, w której zwrócono uwagę na problem bezdomności. Młody architekt wpadł na pomysł, aby zaoferować osobom bezdomnym we wskazanej przestrzeni bardzo proste schronienie.
Wszystkie wyróżnione prace oraz ich autorzy zostaną zaprezentowani na łamach miesięcznika „Builder”.
2016/2017
Dzięki współpracy z wybitymi polskimi architektami oraz wiodącymi firmami budowlanymi „Builder” zrealizował kolejną, roczną serię warsztatów edukacyjnych. Frekwencja podczas każdego Dnia Młodego Architekta przekonuje, że formuła jest trafna, a zapotrzebowanie na wiedzę i chęć rozwijania umiejętności ogromne. Dlatego w tym roku organizatorzy szykują kolejny cykl spotkań.
Rok 2017 rozpocznie się jednak nieco innym akcentem. Pod koniec listopada kapituła Konkursu dla Młodych Architektów dokonała przesłuchania 20 zespołów, które zakwalifikowały się do finału i wyłoniła zwycięzców. Oficjalne ogłoszenie wyników nastąpi już niebawem, 25 stycznia podczas uroczystej gali Builder Awards.
