II WYRÓŻNIENIE
Kamil Barszczewski
Wydział Architektury Politechniki Białostockiej
Mentor: prof. dr hab. inż. arch. Jerzy Uścinowicz
Pamięć w przypadku cmentarza jest istotą miejsca. W polskim krajobrazie jest niestety wiele zapomnianych nekropolii. Jedną z nich jest cmentarz żydowski w Zabłudowie, który po tragicznych wydarzeniach II wojny światowej został sprofanowany i zatracił swój status oraz sakralny charakter.
„Mur Pamięci” to interwencja projektowa mająca na celu ochronę niszczejącego kirkutu, który jest właściwie jedyną materialną pozostałością po lokalnej społeczności żydowskiej. Ma przypominać i zachować cześć o pochowanych tutaj ludziach oraz ich kultowej i kulturowej spuściźnie.
Projekt składa się z dwóch obiektów – muru i memorium.
Mur stanowi linearną drogę pamięci. Od strony ulicy zamyka przestrzeń cmentarza, otwierając się na nią transparentną ścianą, zbudowaną ponad ruinami dawnego muru cmentarnego. Wewnątrz następuje ekspozycja artefaktów, archiwalnych zapisów i zdjęć oraz projekcji holograficznych. Strukturę pokrywa zieleń, co przybliża odbiorcę do świata podziemnego.
Strukturę muru, na osi ohela, przerywa nawiązująca do Nowego Jeruzalem brama.
Memorium jest miejscem pamięci i modlitwy za zmarłych. Zastosowane w obiekcie formy, nawiązania symboliczne i dystrybucja światła, nadają jego przestrzeni monumentalny charakter i sakralny status. W ścianach bocznych występuje 10 podświetlanych światłowodami nisz, w których złożenie kamienia, poprzez nawiązanie do minjanu, staje się próbą odbudowy gminy. W podciętym światłem dachu i na elewacjach występują liczne nawiązania gematryczne i historyczne.
O autorze
Kamil Barszczewski
Student IV roku Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej. Wyróżniony tytułem Super Studenta Politechniki Białostockiej. Współorganizator i uczestnik warsztatów, wystaw i innych wydarzeń architektonicznych, edukacyjnych i kulturalnych w ramach koła naukowego „mała ARCHITEKTURA”, którego obecnie jest prezesem. Współautor publikacji „Podróże po drewnianym Podlasiu”. Uczestnik konkursów architektonicznych i graficznych. Nominowany w Konkursie Architektury Ceglanej. Laureat Konkursu Szkice architektoniczne. Wyróżniony w międzynarodowym konkursie na projekt plakatu „PANDEMIA?KRYZYS!”.
