Norma PN-EN 1504 dotycząca napraw konstrukcji betonowych może być traktowana jako zbiór metod praktycznych. Zamierzeniem przyświecającym artykułowi jest wyekstrahowanie tych reguł i w miarę możliwości przedstawienie ich w uproszczonej, bezpiecznie użytecznej formie.
Naprawy nieodłącznym elementem użytkowania
Procesowi budowania zwykle towarzyszy odświętny nastrój i pewnego rodzaju celebra: kamienie węgielne, uroczyste akty upamiętniające, wiechy budowlane (na Śląsku nazywane glajchą). Przeprowadzanie napraw, mimo że często trudniejsze, a z reguły bardziej odpowiedzialne niż wznoszenie, jest na ogół otoczone niejaką dyskrecją. Dyskrecja* naprawy objawia się w podwójnym znaczeniu tego słowa: „nie ma się co chwalić” oraz „brak ciągłości i jej przywrócenie” (mat. dyskretny-nieciągły). Jest to zapewne podyktowane zawodowym zażenowaniem, jakie odczuwamy wobec powszechnego przeświadczenia o trwałości konstrukcji, a tu jednak trzeba naprawiać. To zażenowanie towarzyszy nam bez względu na to, czy przyczyny naprawy wynikają z nagłych zdarzeń losowych, długotrwałych procesów dekonstrukcyjnych, czy też należy usuwać usterki projektowe lub wykonawcze (rys. 1.). Jedynie wyburzenia – które również są formą naprawy – bywają (często z konieczności) prowadzone ostentacyjnie. W tym przypadku jednakże jest to także demonstracja, że będziemy budować nowe. Naprawa to usuwanie wad, a wada to stan wymagający interwencji. Zamierzeniem tego artykułu jest ukazanie, że naprawy nieodłącznie towarzyszą wznoszeniu i utrzymaniu obiektów budowlanych. Jest rzeczą charakterystyczną, że podręczniki dotyczące trwałości konstrukcji – projektowaniu „na trwałość” – często kończą się rozdziałem: Jak naprawiać [1]. Zarówno naprawy, jak i cała działalność budowlana odwołują się do naukowych podstaw, a w dyscyplinie naukowej, jaką jest budownictwo, jak w mało której przenika się nauka i inżynieria [2]. Wieloaspektowość i złożoność działań w budownictwie powoduje, że w tej dziedzinie większe niż w innych uzasadnienie ma stosowanie reguł praktycznych [3]. Anglosasi nazywają je Rules of thumb – Reguły kciuka; po polsku powiedzielibyśmy „spod dużego palca”. Normy, w tym te dotyczące napraw PN-EN 1504.1-10, to z definicji zbiory reguł praktycznych. Norma podaje te reguły w sposób sformalizowany, nierzadko uwikłany, bywa, że trudno zrozumiały i tworzący nieprzyjazne wrażenie. Zamierzeniem przyświecającym artykułowi jest wyekstrahowanie tych reguł i w miarę możliwości przedstawienie ich w uproszczonej, bezpiecznie użytecznej formie.
