KOMPLEKSOWA REWITALIZACJA

Stalowa Wola to miasto drugie co do wielkości w województwie podkarpackim. Liczy około 60 tys. mieszkańców. Istotniejsze jest jednak to, że znalazło się ono w gronie 20 elitarnych miast w Polsce, które uzyskały dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej na kompleksową rewitalizację swoich terenów.

Dostrzegając potrzeby mieszkańców, władze miasta przeprowadziły diagnozę i podjęły decyzję o udziale w konkursie Ministerstwa Rozwoju. Stalowowolski projekt pt. „Modelowanie kompleksowej rewitalizacji Stalowej Woli z wykorzystaniem narzędzi partycypacji społecznej” był na tyle dobry, że miasto uzyskało dofinansowanie w wysokości 3,5 mln zł ze środków Unii Europejskiej w ramach Funduszu Spójności oraz budżetu państwa, realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014–2020. Głównym celem zapoczątkowanego procesu rewitalizacji jest podniesienie wiedzy mieszkańców miasta na jej temat oraz upowszechnienie skutecznych metod partycypacji społecznej w planowaniu i wdrażaniu pilotażowego programu rewitalizacji. Opracowanie diagnozy pozwoliło na wyznaczenie dwóch obszarów wymagających podjęcia działań: jest to Rozwadów i Osiedle Fabryczne, dwa najstarsze osiedla w Stalowej Woli.
– Wpływ na taką właśnie decyzję miał przede wszystkim potencjał tych terenów oparty o dziedzictwo kulturowo-architektoniczne oraz zasoby trzeciego sektora i biznesu. Powołaliśmy specjalne Centrum Rewitalizacji Stalowej Woli. Jego działania skupiają się przede wszystkim na pobudzeniu do działania lokalnego społeczeństwa w trzech obszarach tematycznych, takich jak inicjatywa, spotkania z historią oraz impuls do zmian – mówi Prezydent Stalowej Woli, Lucjusz Nadbereżny.

Rewitalizacja w toku
Wraz z partnerami i ekspertami zewnętrznymi zespół Centrum Rewitalizacji opracowuje szereg dokumentów niezbędnych do realizacji zadania dotychczas niespotykanego na terenie Stalowej Woli. Podstawą jest opracowanie Mapy zasobów i potrzeb, a następnie Lokalnego Programu Rewitalizacji. W efekcie tak zakrojonych prac powstanie „Przewodnik po rewitalizacji z wykorzystaniem partycypacji społecznej”. Zadanie zakończone zostanie konferencją podsumowującą efekty prac zespołu, partnerów i przedstawicieli trzeciego sektora, a także lokalnych przedsiębiorców i przede wszystkim samych mieszkańców. Tak wypracowane efekty zostaną wykorzystane do zaplanowania i pozyskania środków na rewitalizację urbanistyczną wybranych obszarów. Będzie to o tyle łatwiejsze, że cele oparte zostaną na konkretnych potrzebach zgłaszanych podczas szeregu spotkań i konsultacji społecznych przez najbardziej zainteresowanych mieszkańców miasta. Planowane jest zrewitalizowanie rynku w Rozwadowie oraz Placu Piłsudskiego na Osiedlu Fabrycznym.

W Rozwadowie
Został przeprowadzony już konkurs na opracowanie koncepcji zagospodarowania i rewitalizacji rynku w Stalowej Woli – Rozwadowie wraz z przyległymi ulicami. Zwycięski koncept zakłada przywrócenie naturalnego ruchu i ekonomicznej atrakcyjności przestrzeni. A jak się prezentuje?
Bezpośrednio przed lokalami usługowymi zaplanowano szeroki deptak, stworzony na jednej wysokości, aby ułatwić poruszanie się po nim również osobom niepełnosprawnym i osobom z wózkami. W północnej strefie rynku projektanci zaplanowali strefę sacrum i profanum. Cicha, wyizolowana, powiązana ze zorganizowaną zielenią przestrzeń będzie służyć wypoczynkowi biernemu i czynnemu. Zgodnie z koncepcją znajdą się tam aktywne place zabaw dla dzieci, połączone z siłowniami na świeżym powietrzu, ławki i alejki parkowe. „To przestrzeń profanum, aktywizująca i spajająca społecznie” – czytamy w opisie projektu.
Po przeciwległej stronie rynku znajdzie się natomiast sfera sacrum, gdzie zostaną przeniesione i ulokowane pomniki. „To przestrzeń, która buduje nastrój i wycisza, a jednocześnie znajduje się na trasie przejścia pomiędzy przystankiem a placem. To celowy zabieg projektowy, ukierunkowujący na pamięć i budowanie postawy obywatelskiej” – tłumaczą twórcy projektu.
Obie części rynku spajać będzie zagłębienie terenu (wgłębnik) na rzucie dawnego ratusza. Stanowi on główny element i atrakcję tego rynku. To również forma tworząca kontynuację tego miejsca w czasie i przestrzeni. Południowa część rynku natomiast zostanie przeznaczona dla handlu. W południowo- zachodnim narożniku prawdopodobnie staną zadaszenia przeznaczone do handlu targowego. Co istotne: ruch komunikacyjny zostanie zupełnie wyprowadzony z centrum placu.
Ostateczny kształt rynku powstanie jednak po konsultacjach z mieszkańcami Rozwadowa i Stalowej Woli podczas specjalnie organizowanych spotkań. – Chcę, aby ten projekt nie był tylko ładną widokówką, ale przede wszystkim by był funkcjonalny, dając siłę napędową dla rozwoju całego Rozwadowa – wyjaśnia Prezydent.

Na Osiedlu Fabrycznym
Powstały już wstępne koncepcje architektoniczne dotyczące Placu Piłsudskiego, które zostały wypracowane przez studentów Politechniki Krakowskiej i Lubelskiej podczas warsztatów projektowo- społecznych. Są one wstępem do działań rewitalizacyjnych Osiedla Fabrycznego z uwzględnieniem sugestii mieszkańców.
Wartość projektu opiewa na 4 063 600 zł, kwota dofinansowania to 3 657 240 zł, środki własne Stalowej Woli wynoszą 406 360 zł. Prace rozpoczęto 1 sierpnia 2016 r. i zaplanowano do 31 grudnia 2018 r. Do prac włączeni są również dyrektorzy Muzeum Regionalnego, Miejskiego Domu Kultury i Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej oraz pracownicy tych instytucji, a także członkowie organizacji trzeciego sektora i przedsiębiorcy.

Wczoraj, dziś…
Ostatnie dwa lata przyniosły Stalowej Woli nowe inwestycje i nowatorskie rozwiązania w przestrzeni miejskiej. Prezydent Miasta, Lucjusz Nadbereżny, wsłuchując się w potrzeby mieszkańców, zainicjował wiele działań rewitalizujących problematyczne punkty w Stalowej Woli. Zrealizowano wiele strategicznych remontów i inwestycji drogowych, dzięki którym rozwiązano szereg newralgicznych problemów komunikacyjnych w mieście. Na remonty dróg w ostatnich latach miasto pozyskało ponad 2 700 000 zł przy udziale 6 300 000 zł środków własnych. Zakres rzeczowy inwestycji obejmował między innymi budowę jezdni, zjazdów, chodników, ścieżek rowerowych oraz wykonanie oświetlenia ulicznego i kanalizacji deszczowej. Natomiast przebudowa skrzyżowania ulic Ofiar Katynia, Mickiewicza, Solidarności – polegała na tym, że w miejscu zwykłego skrzyżowania zostało wybudowane rondo dwupasmowe z bezkolizyjnym prowadzeniem ruchu w obrębie skrzyżowania. Wykonano kanalizację deszczową, oświetlenie, chodniki, ścieżki rowerowe, skrzyżowanie oraz peron przystankowy. Środki na realizację pozyskano z Programu Rozwoju Gminnej i Powiatowej Infrastruktury Drogowej na lata 2016–2019.

…i jutro
Jak zapowiada włodarz Stalowej Woli, kolejne lata będą jeszcze lepsze. Będzie to czas dobrej współpracy, budowania mostów, a przy tym rozwoju Stalowej Woli. Jedną z głównych decyzji, która wpłynie na rozwój gospodarczy miasta, jest rozgrodzenie terenów Huty Stalowa Wola. Oprócz rewitalizacji Rozwadowa i Osiedla Fabrycznego w przyszłym roku czeka nas modernizacja targowiska, ogródka jordanowskiego, termomodernizacja MOSiR, stworzenie Podkarpackiego Centrum Piłki Nożnej, budowa nowego przedszkola, rekultywacja stawów osadowych, remonty dróg, parkingów i realizacja wielu innych projektów oraz inwestycji.