Sukces studentek architektury z Poznania. Wygrały prestiżowy międzynarodowy konkurs architektoniczny

International VELUX Award to międzynarodowy konkurs dla studentów architektury, który odbywa się co dwa lata, a jego zadaniem jest zachęcenie do zwracania szczególnej uwagi na rolę światła naturalnego w architekturze, jako elementu budującego przestrzeń, istotnego źródła oświetlenia, energii, dobrego samopoczucia i komfortu.

Do dziesiątej edycji wpłynęło ponad 500 projektów złożonych z ponad 200 uczelni architektonicznych z całego świata. Projekty zgłaszano w dwóch kategoriach: „Światło naturalne w budynkach” i „Badania nad światłem naturalnym”. Prace oceniało międzynarodowe jury złożone z architektów o światowej renomie: Anupama Kundoo – Anupama Kundoo architects (Indie), John Ronan – John Ronan Architects (USA), Rainer Hofmann – Bogevischs Buero (Niemcy), Fuensanta Nieto – Nieto Sobejano Arquitos (Hiszpania) oraz Lotte Kragelund – VELUX A/S (Dania).

Najpierw nagroda regionalna, teraz Grand Prix

W pierwszym regionalnym etapie, którego wyniki zostały ogłoszone w lipcu br., jury wybrało 10 zwycięskich projektów. Wśród nich znalazła się praca z Polski „TIP – Time Indicate Protection”, autorstwa studentek z Wydziału Architektury Politechniki Poznańskiej Zuzanny Sazonow i Aleksandry Pytki, wyróżniona w ramach regionu Europa Wschodnia i Bliski Wschód. W grudniu br. podczas Światowego Festiwalu Architektury (WAF) w Lizbonie, regionalni zwycięzcy przedstawiali swoje projekty na żywo. Tym razem jury wybrało dwóch globalnych zwycięzców. Projekt z Polski otrzymał nagrodę główną w kategorii „Światło naturalne w budynkach”. W kategorii „Badania nad światłem naturalnym” Grand Prix otrzymał projekt „Flight” autorstwa zespołu w składzie: Sajjad Navidi, Mahya Mousavi Sadr, Elham Bahadori z Uniwersytetu Sztuki z Iranu.

Prezentacja naszego projektu na Światowym Festiwalu Architektury w Lizbonie przed tak wybitnymi architektami była dla nas niesamowitym wyróżnieniem i spełnieniem marzeń. Poziom pozostałych projektów był wysoki, dlatego bardzo doceniamy fakt, że jury wyróżniło spośród nich akurat nasz projekt. Pragniemy pogratulować również autorom projektu „Flight”, który wygrał w drugiej kategorii oraz pozostałym uczestnikom konkursu wspaniałych projektów – komentują studentki Zuzanna Sazonow i Aleksandra Pytka.

Wachlarz, który chroni przed nagrzewaniem

Zwycięski projekt stworzony przez Aleksandrę Pytkę i Zuzannę Sazonow to modułowy system zacieniający, który można zastosować na wielorodzinnych budynkach mieszkalnych. Pozwala on na ograniczenie negatywnych skutków zmian klimatycznych. Został opracowany na podstawie obserwacji problemu osiedla mieszkaniowego w Poznaniu.

System działa na zasadzie wachlarza, który w czasie dużego nasłonecznienia budynku otwiera się za pomocą siłownika. Studentki zaprojektowały konstrukcję w taki sposób, aby chroniła wnętrze przed przegrzaniem, jednocześnie umożliwiając dopływ naturalnego światła dziennego. Promienie słoneczne odbijają się od materiału wykonanego z włókna szklanego. Przesłona jest lekka i transparentna, dzięki czemu nie zaciemnia wnętrza i daje możliwość kontaktu z otoczeniem, dodatkowo konstrukcja nadaje elewacji bloku lekkości i porządkuje ją. Co ważne, system można dostosować do różnych obiektów na całym świecie, z uwzględnieniem faz otwarcia wachlarza na światło słoneczne w konkretnej lokalizacji. Poprzez zastosowanie materiału ekranującego, elewacja ciężkiego bloku nabiera lekkości i porządkuje przestrzeń modułowo.

Jury doceniło połączenie estetyki i elementów technicznych, a jednocześnie rozwiązanie bardzo istotnych problemów związanych z unikaniem olśnienia i ciepła w budynkach w mieście. Komisja była również pod wrażeniem potencjału zastosowania projektu i sposobu, w jaki stara się on poprawić jakość starych budynków.

Uznaliśmy, że jest to niezwykle uniwersalne rozwiązanie, które trafnie odpowiada na wyzwania związane z przebudową lub renowacją budynków, i może być zastosowane w obiektach mieszkalnych na całym świecie . Projekt łączy w sobie wszystkie elementy istotne dla architektury zrównoważony rozwój, naturalne światło, odpowiedź na aktualne wyzwania i potrzeby, zmianę wyglądu budynku, a także przestrzeni na lepsze
– podkreśla członkini jury Fuensanta Nieto.

Jak wyjaśniają studentki – ich projekt odpowiada na serię realnych problemów, które zaobserwowały w ciągu ostatnich lat. Jest prostym rozwiązaniem, które ma na celu ochronę bloków przed przegrzewaniem i tym samym poprawę jakości życia mieszkańców.

W nowo projektowanych budynkach zwracamy szczególną uwagę na samopoczucie mieszkańców, staramy się stworzyć jak najlepszą przestrzeń do życia. Jednak budynki powstałe dekady temu były projektowane według innych standardów i w zupełnie innej rzeczywistości, wymagają więc zmian, by w dalszym ciągu mogły zapewniać odpowiednio bezpieczne i komfortowe warunki. Wartością dodaną naszego systemu jest fakt, że bazuje on na istniejących zasobach mieszkaniowych. W kontekście rozpędzającego się kryzysu klimatycznego istotne jest, aby je wykorzystywać i adaptować do zmieniających się warunków. Wierzymy, że nasz system zacieniania ma potencjał do zastosowania w różnych miejscach na świecie, gdzie społeczeństwa mierzą się z podobnym problemem – dodają studentki.

Jestem pod dużym wrażeniem pracy jaką wykonały studentki Zuzanna Sazonow i Aleksandra Pytka – od samego pomysłu, jego opracowania i potem wspaniałej, profesjonalnej prezentacji przed międzynarodowym jury. Potrzebujemy takich projektów, które będą zmieniały istniejące już budynki, tak aby stwarzały jak najlepsze warunki do życia ludzi, chroniąc ich przed przegrzaniem i jednocześnie podnosiły standard architektury starych bloków mieszkalnych – mówi Monika Kupska-Kupis, główny architekt z firmy VELUX Polska.

Konkurs International VELUX Award organizowany jest w ścisłej współpracy z Międzynarodową Unią Architektów (UIA) oraz Światowym Festiwalem Architektury (WAF) i został uznany przez Europejskie Stowarzyszenie Edukacji Architektonicznej (EAAE).

Polscy studenci zostali wyróżnieni i nagrodzeni w tym prestiżowym konkursie aż sześciokrotnie, zdobywając dwa wyróżnienia w 2004 i 2006 roku, trzecią nagrodę w 2012 roku, nagrodę regionalną w 2014 roku oraz nagrodę regionalną a potem Grand Prix – w 2020 i 2022.

Więcej informacji na temat konkursu można znaleźć pod adresem daylightandarchitecture.com/iva