Realizacja inwestycji budowlanej pociąga za sobą konieczność spełnienia wielu wymagań. Ich złożoność jest wprost proporcjonalna zarówno do skomplikowania planowanej inwestycji, jak i do liczby uczestników w nią zaangażowanych.
Decyzja o zastosowaniu BIM wymusza dodatkowo konieczność planowania i organizacji nie tylko zagadnień związanych z projektowaniem architektoniczno-budowlanym, ale również tych dotyczących metodyki BIM. Z punktu widzenia potrzeb oceny projektu oraz kontroli jakości konieczne jest zastosowanie odmiennego podejścia do każdego z tych obszarów.
Przykładowe narzędzia weryfikacji projektów architektoniczno-budowlanych
Programy bazujące na standardach OPEN BIM, takie jak Solibri Office, umożliwiają wszechstronną analizę zarówno modeli BIM, jak i (w oparciu o nie) poprawności całego projektu budowlanego. Automatyzacja tego procesu zapewnia maksymalną efektywność oraz skuteczność, a skoncentrowanie się na obszarach niezmiennych i wspólnych dla wszystkich inwestycji pozwala zmniejszyć koszty każdorazowej aktualizacji zasad oceny. W takim przypadku najczęściej jest przywoływane rozporządzenie w sprawie warunków, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Przeglądając jego poszczególne działy, można dojść do wniosku, że zawartość niektórych z nich lepiej poddaje się ocenie w oparciu o modele BIM. Są to zagadnienia, w których występują wskaźniki liczbowe lub ilościowe, oraz te możliwe do weryfikacji poprzez sprawdzenie wymiarów lub relacji pomiędzy elementami modelu. W programie Solibri Office metody analizy możemy podzielić na kilka przypadków.
Analiza geometryczna modelu
Do analizy wykorzystujemy modele BIM z prawidłowo zdefiniowanymi elementami budynku. Stosowane są metody obliczania odległości pomiędzy elementami, ich dopasowanie, obecność innych elementów w obszarach użytkowania, występowanie lub ich brak w modelu. Jednym z podstawowych narzędzi w tym zakresie jest sprawdzenie granicznych wartości odległości pomiędzy elementami.
Przykładem zastosowania tych metod może być dział dotyczący zabudowy i zagospodarowania działki budowlanej. Zawarte w nim wymagania koncentrują się na relacjach pomiędzy budynkiem lub jego częściami a otoczeniem. Weryfikacja polega na sprawdzeniu odległości pomiędzy komponentami modelu przy założeniu, że wymodelowane zostały również elementy otoczenia, takie jak granice działki czy inne elementy planu zagospodarowania. W programie Solibri Office sprawdzenie odległości odbywa się za pomocą reguły Component Distance, pozwalającej na dowolne określenie minimalnej lub maksymalnej odległości pomiędzy elementami.
Analiza informacji
Zawartość informacyjna modelu jest wielokrotnie przywoływana jako podstawowe narzędzie podejmowania decyzji przez zamawiającego, a w związku z tym to jeden z głównych obszarów wymagań, które muszą być sprecyzowane na początku całego procesu. Przy założeniu, że oczekiwane parametry są dostępne i mają sensowne wartości, możemy przeprowadzić różnorodne analizy oraz weryfikację poprawności decyzji projektowych – od oceny wartości geometrycznych po sprawdzenie podstawowych cech i funkcji elementów budynku. Standard IFC przewiduje w tym zakresie dostępność wszystkich podstawowych wartości, takich jak: izolacyjność akustyczna, odporność ogniowa, palność, izolacyjność termiczna lub funkcja konstrukcyjna. Przykładowo: wymagana wysokość pomieszczenia może być zweryfikowana poprzez sprawdzenie parametru wysokości wymodelowanej przestrzeni lub tak jak w poprzednim przykładzie poprzez sprawdzenie minimalnej odległości od podłogi do konstrukcji lub innych komponentów powyżej.
Metody relacyjne i złożone
W tym obszarze przewiduje się zastosowanie złożonych reguł analizy polegających na jednoczesnej ocenie zagadnień geometrycznych i informacyjnych. Należą do nich metody dedykowane konkretnym przypadkom: poprawności balustrad, schodów, pochylni, dostępności drzwi lub wolnej powierzchni podłogi. Złożonym zagadnieniem są również analizy w zakresie bezpieczeństwa pożarowego. Stosowane w Solibri Office reguły pozwalają na sprawdzenie: powierzchni stref pożarowych, parametrów drzwi i okien w ścianach oddzieleń pożarowych, minimalnych wymiarów przejść ewakuacyjnych lub kierunków otwierania drzwi na drodze ewakuacyjnej.
Warunkiem oceny projektu na podstawie cyfrowego modelu budynku jest odpowiedni poziom zaawansowania modelu na danym etapie projektu. Komponenty budynku powinny być sklasyfikowane w sposób umożliwiający ich filtrowanie i przypisywanie do poszczególnych reguł analizy. Dostępne muszą być wymagane parametry geometryczne, identyfikacyjne, grupujące oraz inne jakościowe wynikające z decyzji projektowych.
Należy również zaznaczyć, że sama weryfikacja i zapewnienie zgodności z wartościami granicznymi warunków technicznych nie przesądza o jakości projektu oraz realizacji celów i wymagań wszystkich uczestników procesu projektowania.