KONKURS NA POMNIK BITWY WARSZAWSKIEJ ROZSTRZYGNIĘTY
Projekt pracowni Nizio Design International zajął pierwsze miejsce w konkursie architektoniczno-rzeźbiarskim na koncepcję pomnika Bitwy Warszawskiej 1920. Spośród 58 zgłoszonych projektów jury niemal jednogłośnie wybrało przygotowaną przez Mirosława Nizio koncepcję, zakładającą powstanie monumentalnego obelisku, dla którego ramy urbanistyczne tworzy gwiaździsty układ warszawskiego Placu na Rozdrożu.
Zwycięski pomnik, zaprojektowany przez Mirosława Nizio ma formę przywodzącą na myśl wskazówkę wielkiego zegara słonecznego. 23-metrowy, zatopiony w zieleni monument z gwiaździstą fontanną zostanie wykonany z betonu architektonicznego o strukturze kamienia. Artystyczno-rzeźbiarska forma i obrócenie bryły w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, są symbolem odwrócenia biegu historii dzięki czynom oraz odwadze Polaków, a także zwycięstwa nad niemożliwymi do pokonania siłami czasu i historii. Ramy urbanistyczne dla pomnika tworzą dwa modernistyczne bloki leżące na Osi Stanisławowskiej w powiązaniu z gwiaździstym układem Placu na Rozdrożu. Nowy projekt wpisuje się w ład przestrzenny zabudowy Alei Wyzwolenia.
Pomnik, dzięki swojemu kształtowi, sprawia wrażenie zatrzymanego w ruchu. Zupełnie jakby w obrót wprawiły go dwie przeciwstawne siły, które mogą być rozumiane jako Wschód i Zachód, ciemność i blask. Monument formują też zderzone ze sobą elementy o dwóch rodzajach faktur: ciemniejszej i chropowatej – dominującej w dolnej części obelisku oraz jaśniejszej i gładszej u góry. Symboliczne zestawienie dwóch płaszczyzn daje wrażenie dynamizmu.
U podnóża obelisku znajduje się fontanna w formie okręgu przeciętego przez 12 linii. Liczba ta odwołuje się do cyklu kalendarzowego, procesu wiecznego odnawiania się życia, symbolu harmonii, pełni i jedności. Także do globalnego i ogólnoeuropejskiego aspektu Bitwy Warszawskiej, jako wydarzenia, które zmieniło bieg historii. Woda obecna na całej powierzchni to żywa materia i czynnik twórczy. To też nawiązanie do symboliki polskich rzek, w tym Wisły, które w 1920 roku stanowiły kluczową linię obronną, pozwalającą na wyprowadzenie kontrofensywy.
Pomnik i jego otoczenie będzie stanowić przestrzeń pozbawioną barier. Projekt Nizio Design International zapewnia zachowanie rekreacyjnej funkcji terenu, uzupełniając ją o funkcję miejsca pamięci i informacji. Przestrzeń będzie mogła również stanowić obszar akcji artystycznych. Projekt przewiduje możliwość wyświetlania pokazów multimedialnych i projekcji na ekranie wodnym fontanny. Koncepcja zakłada także wprowadzenie małej architektury oraz roślinności – im bliżej do obelisku, tym roślinność będzie wyższa i bujniejsza, rozkwitając i wybuchając zielenią w miejscu zetknięcia z monumentem.
Konkurs architektoniczno-rzeźbiarski na koncepcję pomnika Bitwy Warszawskiej 1920 został ogłoszony w grudniu 2019 roku przez Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków. Wzięło w nim udział 58 projektów. Wyniki ogłoszono 27 lutego 2020 roku.
Za wybór projektu odpowiadał sąd konkursowy, w którego skład weszli przedstawiciele m.in. Miasta St. Warszawy, MKiDN, Stowarzyszenia Architektów Polskich, Towarzystwa Urbanistów Polskich, architekci i naukowcy. Praca sędziów została wsparta wiedzą ekspertów: Joanny Mytkowskiej (MSN), Hanny Wróblewskiej (Zachęta), Agnieszki Tarasiuk (Królikarnia), Bartka Skaldawskiego (NID), Jakuba Lewickiego (MWKZ).
