DOM NAD RUCZAJEM – PROJEKT ARCH. JAKUBA SZCZĘSNEGO

Rawa Prime Location to projekt Jakuba Szczęsnego mający na celu zwrócenie uwagi na problem zapomnianych rzek i cieków wodnych, które w wyniku rewolucji przemysłowej oraz uprzemysłowienia Polski w XX wieku zostały sprowadzone do roli kanałów odwadniających lub ścieków deszczowych.

Często znikając przy tym z map miast poprzez ukrycie ich pod powierzchnią ulic i placów.

Tak też stało się z Rawą, która na części swojego przebiegu w centrum Katowic znikła przykryta twardą nawierzchnią. Dojmująco widoczne jest to zwłaszcza na rynku, na którego powierzchni odtworzono płytki kanał udający Rawę. Kanał, do którego woda trafia… z instalacji wodociągowej! Poza rynkiem, na przebiegu wzdłuż kampusu uniwersyteckiego Rawa jest pogrążonym poniżej poziomu ulicy kanałem. Częściowo ujętym w betonowe obrzeża i trawiaste spadki, częściowo całkowicie zabetonowanym. Niegdysiejsza rzeka stanowi dziś jedynie fragment systemu odwodnienia deszczowego katowickich ulic i, co ciekawe, nie budzi zainteresowania ani władz lokalnych, ani regionalnych, o mieszkańcach Katowic nie wspominając.

Projekt ma przywrócić rzekę do świadomości społeczeństwa poprzez zasugerowanie, że Rawa i jej otoczenie są dobrym adresem do życia (nauki, mieszkania, rozrywki, itd.).

Ucieleśnieniem założenia mówiącego o atrakcyjności Rawy jest Dom Nad Ruczajem. Ta pływająca na Rawie instalacja tymczasowa ma przyciągać mieszkańców i użytkowników okolicznych instytucji swoją formą przywodzącą na myśl modernistyczne rezydencje dla aspirującej klasy średniej.

Dom Nad Ruczajem ma też drugą funkcję: instalacja w istocie jest krytą ławką na pływającym pomoście. Można na niej (i w jej wnętrzu) zjeść drugie śniadanie, poczytać w czasie deszczu lub poopalać się na pomoście w słoneczny dzień. W ten sposób otoczony istniejącą naturalną zielenią Dom Nad Ruczajem może wprowadzić Rawę z powrotem na mapę Katowic, w co gorąco wierzą autor oraz organizatorzy Katowice Street Art Festival 2017.

autor: Jakub Szczęsny
kuratorka: Matylda Sałajewska
produkcja: Katarzyna Stalicka