CENTRA I PARKI HANDLOWE PODBIJAJĄ MNIEJSZE MIASTA
W 2017 roku budowa centrów handlowych jeszcze mocnej skoncentruje się na mniejszych miejscowościach – wynika z analiz ekspertów Grupy Real2B. Rozpoczęty w ciągu ostatnich dwóch lat trend utrzymają dwa czynniki: wzrost zamożności Polaków i uruchomione dotacje unijne.
Pierwszy z nich ma wpływ na wysoki indeks siły nabywczej mieszkańców mniejszych miejscowości oraz decyzję o migracji mieszkańców z centrum miast na obrzeża aglomeracji. Drugi stanowi ogromny zastrzyk gotówki na rozbudowę infrastruktury drogowej.
Z informacji zawartych w raporcie PRCH Retail Research Forum, I poł. 2016 r. wynika, iż średnia ilość środków jakimi dysponują mieszkańcy miast przypadająca na 1 m kw. istniejącej i budowanej powierzchni wynosi obecnie 47 800 złotych (dla samej istniejącej powierzchni: 50 900 złotych na m kw.). W ujęciu łącznym większą od średniej dla wszystkich miast ilością środków dysponują mieszkańcy największych aglomeracji, a także miast małych (poniżej 100 tys. mieszkańców) – odpowiednio 50 700 oraz 56 600 PLN rocznie na 1 m kw. GLA. Średnia ilość środków przypadająca na 1 m kw. powierzchni w miastach dużych to 37 200 PLN rocznie na 1 m kw. GLA, natomiast w miastach średnich – 34 000 PLN rocznie na 1 m kw. GLA. Ten wskaźnik, nasycenie powierzchni handlowej (średnia wartość wskaźnika dla miast poniżej 100 tys. mieszkańców, wyniosła 441 m kw. na 1000 mieszkańców przy 616 m kw. dla największych aglomeracji i 839 m kw. dla miast 100-200 tys. mieszkańców) oraz zdecydowanie niższe koszty budowy w porównaniu do galerii handlowych i maksymalny czas realizacji – 12 miesięcy dla większych projektów mają bardzo pozytywny wpływ na decyzje inwestorów.
Ten sam wzrost zamożności Polaków z małych miejscowości, lecz obserwowany w dużych miastach, powoduje zjawisko „rozlewania się” miast na obrzeża aglomeracji. – Dla wielu mieszkańców Łodzi, czy Poznania mieszkanie w bloku przestało już być atrakcyjne. Mieszkańcy aglomeracji chcą zmiany komfortu życia, więc coraz częściej wraz ze wzrostem ich zamożności wybierają dom z ogrodem, z dala od zgiełku, zanieczyszczeń oraz spojrzeń wielu sąsiadów. Dodatkowo, charakter ich pracy coraz częściej nie wymaga już wychodzenia z domu, posiadania biura gdzieś w mieście – zauważa Jarosław Fijałkowski, prezes Grupy Real2B.
Migracja odbywa się z centrum miasta na obrzeża lub wręcz do pobliskiego powiatu, gdzie dominuje niska zabudowa domów jednorodzinnych. Doskonale widać to na przykładzie Poznania, gdzie największym zainteresowaniem cieszą się miejscowości leżące przy granicy z miastem. W ciągu ostatnich pięciu lat największy przyrost mieszkańców odnotowała gmina Komorniki. Według danych starostwa w latach 2011-2015 przybyło jej 4682 zameldowanych osób, co łącznie daje ponad 25,5 tys. mieszkańców. – To tego typu miejsca – jak mówi Jarosław Fijałkowski – zgodnie z procesem nieuchronnych zmian demograficznych staną się doskonałą bazą dla budowy regionalnych hybrydowych centrów handlowych.
PERSPEKTYWY DZIĘKI FUNDUSZOM UNIJNYM
Czynnikiem wspomagającym migrację z centrów miast na ich obrzeża i rozwijającym się wespół z tym trendem budowy centrów handlowych w mniejszych miejscowościach są fundusze unijne. W październiku 2016 roku Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad poinformowała o podpisaniu z Centrum Unijnych Projektów Transportowych kolejnych umów o dofinansowaniu budowy nowych dróg ekspresowych z budżetu UE. Podpisane umowy zwiększają do ponad 15 mld zł kwotę dotacji przyznanych już z obecnego budżetu UE na budowę w Polsce nowych autostrad, dróg ekspresowych i obwodnic miast. Warto przypomnieć, iż na inwestycje drogowe w obecnym budżecie UE przeznaczono dla Polski ponad 40 mld zł.
Poza uzyskaniem finansowania, również etap realizacji inwestycji idzie pełną parą. Na początku września ubiegłego roku Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa oszacowało, że trwa budowa 880 km nowych autostrad, dróg ekspresowych i obwodnic miast. Trwają też przygotowania do budowy 450 km kolejnych odcinków dróg krajowych, realizowanych w systemie „projektuj i buduj”. To znaczy, że obecnie wykonawcy projektują te trasy i gromadzą dokumentację do uzyskania zezwolenia na rozpoczęcie prac budowlanych. – Większość z nich ma być oddana do użytku w ciągu najbliższych dwóch – trzech latach, co spowoduje rozrost mapy drogowej, a tym samym zatrzymanie ludności w mniejszych miejscowościach, jak również napływ ludności ze ścisłych centrów miast – wskazuje Dominik Buczkowski, Dyrektor Operacyjny Real2B Development.
SIECI HANDLOWE DYWERSYFIKUJĄ ROWÓJ
Wspomniane prognozy odnośnie lokalizacji centrów i parków handlowych pokrywają się z potencjałem i trendem rynkowym oraz strategiami sieci handlowych. Zarządzający sieciami i markami handlowymi coraz śmielej szukają nowych lokalizacji poza miastami wojewódzkimi, gdzie występuje nadpodaż salonów handlowych, a kolejny sklep powoduje wystąpienie ryzyka kanibalizacji. W przypadku mniejszych miejscowości, ze względu na niskie nasycenie powierzchni handlowych, ten problem zwyczajnie nie istnieje. Jak wskazuje Prezes Grupy Real2B – Otwarcie piętnastego sklepu w stolicy zaczyna być obciążone dużo większym ryzykiem, niż uruchomienie pierwszego salonu w Mysłowicach czy Pułtusku. Ponadto, sami mieszkańcy okolic dużej aglomeracji miejskiej, mając centrum handlowe z ulubionymi sklepami i kinem we własnym mieście wybiorą ten kierunek zamiast dwugodzinnej podróży do najbliższej aglomeracji.
Doskonałym przykładem zachodzących zmian jest sieć Empik, która w grudniu minionego roku poinformowała o otwarciu aż 6 nowych salonów w listopadzie i aktualnie liczy 236 sklepów. W całym 2016 roku powstało 14 Empików – nie tylko w dużych ośrodkach. Od połowy listopada nowe salony Empik pojawiły się w Mielcu, Oświęcimiu, Mysłowicach, Rzeszowie i Sandomierzu. Także mieszkańcy mniejszych miast mają możliwość zakupu w jednym miejscu książki, muzyki, filmów, gier, artykułów kreatywnych, zabawek edukacyjnych i biletów na rozmaite wydarzenia.
PRZYSZŁOŚĆ W MNIEJSZYCH MIASTACH
Strategię rozwoju centrów handlowych w Polsce potwierdzają także wnioski z raportu międzynarodowej firmy doradczej Cushman&Wakefield. W segmencie centrów handlowych jednym z najważniejszych trendów na polskim rynku pozostaje rosnący udział obiektów zlokalizowanych w mniejszych miastach (poniżej 100 tys. mieszkańców) w całości zasobów. O ile na koniec I poł. 2016 r. już ok. 17% powierzchni formatu „centra handlowe” znajduje się w miastach o liczbie mieszkańców poniżej 100 tys., o tyle jeszcze 5 lat temu było to 12%, a 10 lat temu zaledwie 7%. Analogiczną tendencję obserwujemy w formacie parków handlowych. Na koniec I poł. 2016 r. udział miast poniżej 100 tys. mieszkańców wzrósł do 25%, podczas gdy 5 lat wcześniej było to tylko 9%.
Deweloperem obiektu jest Real2B Development Sp. z o. o., która wspólnie z inwestorami: Retail Parks Fund FIZ AN oraz renomowanymi bankami, realizuje sieć kilkudziesięciu regionalnych hybrydowych centrów handlowych pod nazwą Quick Park na terenie całego kraju. Cechą charakterystyczną Quick Parków jest ich usytuowanie bezpośrednio przy głównych arteriach komunikacyjnych oraz przy największych osiedlach mieszkaniowych. Quick Parki dedykowane są mieszkańcom mniejszych miejscowości – do 100 tys. ludności, którzy wzorem wielkich miast, będą mogli na co dzień korzystać z możliwości i atrakcji, jakie oferują centra handlowe. Wszystko to w jednym miejscu z kwadransem na dojazd. W listopadzie 2016 r. zostały otwarte pierwsze w Polsce tego typu obiekty: Quick Park Strzegom i Quick Park Mysłowice. W przygotowaniach i realizacji są także obiekty w Sulechowie, Olkuszu, Oławie, Pułtusku, Kępnie, Turku oraz Konstancinie-Jeziorna.
Zarządcą obiektu jest Property2B Sp. z o.o., firma powołana do kompleksowego zarządzania obiektami komercyjnymi. Świadczy ona pełny zakres obsługi nieruchomości, w tym m. in. audyty techniczne, rekomercjalizacje, HR, prowadzenie ksiąg rachunkowych, budżetowanie, rozliczanie opłat wspólnych i kontrolę należności. Property2B zatrudnia najlepszych ludzi w branży, którzy trwale umacniają relacje z najemcami.
Grupa Real2B powstała w 2013 roku. Tworzą ją Real2B Development – firma dewelopersko-inwestycyjna, która wspólnie z inwestorem Retail Parks Fund FIZ AN tworzy ogólnopolską sieć Quick Parków. Property2B, które zarządza Funduszem RPF FIZ AN oraz nadzoruje jego spółki portfelowe. Capital2B świadczący kompleksowe usługi z zakresu finansowania inwestycji.
