„Architektura poprzemysłowa. Rewitalizacja cementowni Grodziec”
Autor:
Michał Kolonko
Wydział Architektury Politechniki Śląskiej
Mentor:
dr inż. arch. Andrzej Duda, prof. POŚL
O projekcie:
Projekt stanowi próbę całościowej odpowiedzi na wyzwania związane z przekształceniem terenów poprzemysłowych, obejmując nie tylko aspekt przestrzenny, lecz przede wszystkim społeczny. Zamknięcie zakładu przemysłowego spowodowało nieodwracalne zmiany w strukturze społeczno-gospodarczej dzielnicy, takie jak utrata miejsc pracy, relokacja zasobów oraz osłabienie więzi międzyludzkich, które przez wiele lat stanowiły fundament lokalnej tożsamości. Osiedle patronackie, zaprojektowane jako nieodłączna część kompleksu przemysłowego, działało w oparciu o model silnej integracji społecznej, a miejsce pracy stanowiło oś życia rodzinnego i wspólnotowego. Zamknięcie cementowni doprowadziło zatem do jednoczesnej degradacji przestrzeni fizycznej oraz dezintegracji społecznej. Celem projektu jest przywrócenie więzi społecznych poprzez wprowadzenie różnorodnych funkcji gospodarczych, które są kluczowe dla długotrwałego rozwoju społeczno-kulturowego. Praca jest częścią szerszej strategii reindustrializacji, mającej na celu przywrócenie produkcji i usług do zdegradowanych terenów. Rozwój funkcji kulturalnych traktowany jest w tym modelu jako wtórny wobec zapewnienia stabilnych podstaw ekonomicznych. Rewitalizacja kompleksu to nie tylko odbudowa fizyczna, ale także świadome działanie na rzecz odbudowy społecznej, oparte na potencjale miejsca i jego bogatym dziedzictwie.
Co było największym wyzwaniem architektonicznym?
Głównym wyzwaniem w przygotowaniu pracy było znalezienie równowagi między zachowaniem historycznej tożsamości obiektu, a wprowadzeniem współczesnych funkcji i rozwiązań architektonicznych. Istotnym aspektem była także skala założenia oraz konieczność integracji kompleksu z tkanką miejską, a także stworzenie przestrzeni publicznych, które odpowiadałyby na realne potrzeby mieszkańców. Kluczowym aspektem rewitalizacji było przemyślane podejście gospodarcze, tak aby projekt nie tylko ożywiał przestrzeń kulturowo, ale również wspierał rozwój ekonomiczny miasta i generował miejsca pracy dla lokalnej społeczności.
O autorze:
Michał Kolonko, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej. Jestem aktywnym uczestnikiem licznych konkursów architektonicznych studenckich i profesjonalnych, m.in. finalistą Saint Gobain Student Contest, w których brałem czynny udział podczas studiów, łącząc je z pracą zawodową. W swojej działalności koncentruję się na odpowiedzialnym projektowaniu, które integruje estetykę, funkcjonalność i kontekst społeczny. Szczególnie interesuje mnie rewitalizacja przestrzeni poprzemysłowych i ich przekształcanie w dynamiczne centra miejskie.
