Niezależnie od coraz szerszych możliwości wykorzystania technologii BIM i współpracy w oparciu o standardy OPEN BIM należy zwrócić uwagę na szereg rozwiązań ułatwiających pracę jednobranżowych zespołów projektowych.
Skuteczny system wymiany uwag o projekcie, łatwe porównywanie zmian lub możliwość współdzielenia modelu ułatwiają komunikację, a także przyspieszają dochodzenie do wspólnych rozwiązań projektowych.
Komputerowe wspomaganie projektowania już dawno wyszło z obszaru zainteresowania jedynie wsparciem przygotowania dokumentacji rysunkowej. Podążanie za ciągłym doskonaleniem metod i interfejsów zaowocowało w wielu przypadkach ciekawymi rozwiązaniami skutecznie wspierającymi współpracę międzybranżową oraz pracę zespołową.
Komunikacja w projekcie
Konieczność współpracy w ramach różnych (niezależnie rozwijających się) platform oprogramowania wymusiła podążanie za rozwojem standardów wymiany modeli oraz komunikacji międzybranżowej. Wdrożenie w programie Archicad rozwiązań obsługi uwag do modelu, a także możliwość ich eksportu i importu w formacie BCF 2.1 poprawiły wymianę informacji pomiędzy członkami wielobranżowego zespołu projektowego, likwidując wiele niedogodności wynikających z wcześniejszych wersji.
System uwag to rozbudowane narzędzie umożliwiające oznaczanie nie tylko widoków i zmian geometrii elementów, ale również wielu cech niegeometrycznych. W połączeniu z możliwością akceptacji pozwala to na stworzenie schematu pracy bazującego na jasnym przepływie informacji oraz wspólnym podejmowaniu decyzji. Tworzenie uwag możliwe jest w wielu narzędziach programu Archicad – wykrywaniu kolizji, analizie modelu fizycznego lub analitycznego oraz porównywaniu modeli – od prostego wskazania elementu modelu wraz z widokiem i komentarzem na jego temat po sugestię skasowania, dodania lub zmodyfikowania elementu albo jego atrybutów. Propozycje te mogą być zaakceptowane w całości lub części dotyczącej wybranych atrybutów. Uwagi do projektu są kategoryzowane zgodnie z indywidualnie modyfikowaną listą słów kluczowych, co ułatwia zarządzenie, a także ocenę ich realizacji. Historia każdej uwagi i dodawane do niej komentarze są przechowywane w celu śledzenia zmian w projekcie.
Porównywanie modeli
Ciekawym rozwiązaniem jest możliwość porównywania modeli. Wprowadzony mechanizm jest niezależny od dostępnej wcześniej możliwości wykrywania zmian w modelach IFC i wczytania do projektu różnic pomiędzy nimi. W przypadku modeli w programie Archicad zakres możliwości się poszerza. Porównywanie dotyczy nie tylko zmian wprowadzanych w czasie pracy, ale również widoków 3D tego samego modelu, co może być wykorzystane do oceny różnic pomiędzy proponowanymi wariantami projektu.
Porównując dwa pliki – aktualnie otwarty i wcześniejszy – uzyskujemy informację na temat elementów dodanych, skasowanych lub zmodyfikowanych. Poszczególne zmiany są w czytelny sposób oznaczane w oknie widoku porównywania. Analiza to nie tylko kolorowa wizualizacja różnic pomiędzy modelami. Wykorzystując opisany wcześniej system uwag, możemy podjąć decyzję co do wprowadzonych zmian. Oznaczenie elementu skasowanego (czyli istniejącego tylko we wcześniejszym modelu) i utworzenie uwagi powoduje dodanie go jako propozycji „nowego” w aktualnym modelu – po akceptacji element pozostanie w najnowszej wersji. Akceptacja może dotyczyć tylko wybranych atrybutów elementu, np. położenia słupa bez zmiany jego materiału lub wykończenia. Oznaczenie elementu nowego w stosunku do poprzedniej wersji oraz utworzenie uwagi spowoduje oznaczenie go jako proponowany do usunięcia. Prawidłowe wykorzystanie narzędzia porównywania modeli wymaga zrozumienia zasad jego wykorzystania w połączeniu z narzędziem uwag.
System porównywania ma swoje odniesienie do wdrożonego w aktualnej wersji serwera BIMcloud narzędzia śledzenia zmian w modelu, gdzie projektant ma możliwość porównania modeli przed i po aktualizacji – dzięki pobraniu zmian z serwera. Ten sam mechanizm jest dostępny w przypadku podłączonych części modelu (modułów Hotlink). Na życzenie projektanta po ich aktualizacji zostanie wyświetlone okno porównania z informacją na temat nowych, usuniętych i zmienionych elementów w modułach.
Modelowanie branżowe
Wprowadzenie w wersji 24 programu Archicad trzech profili użytkowania: architektonicznego, MEP i konstrukcyjnego sugeruje kierunek rozwoju podążający w stronę wielobranżowej platformy projektowej. W zakresie modelowania instalacji dostępny do tej pory moduł MEP Modeler stał się integralną częścią programu. Ułatwi to z pewnością modelowanie systemów instalacji projektantom, np. architektom chcącym wspomóc branżę instalacyjną pracującą w technice 2D lub poprzez modelowanie upewnić się co do poprawności decyzji i zaproponowanych rozwiązań instalacyjnych.
W przypadku zagadnień konstrukcyjnych projektanci mają możliwość skorzystania z narzędzi służących do tworzenia, a także modyfikowania modelu analitycznego elementów konstrukcyjnych.
Model analityczny konstrukcji Na podstawie elementów nośnych modelu fizycznego – ścian, stropów, słupów, belek, generowany jest automatycznie model analityczny konstrukcji. Ustawienia elementów analitycznych umożliwiają ich dopasowanie bez zmiany geometrii modelu fizycznego. Reguły dopasowania modelu analitycznego uwzględniają wiele typowych sytuacji, np. umożliwiają uproszczenie zbyt złożonych połączeń w modelu fizycznym. Stosowane są one automatycznie po każdej zmianie modelu fizycznego oraz dostosowują lokalizację elementów analitycznych 1D i 2D, a także wartości zwolnień liniowych oraz punktowych. Potrzebne modyfikacje mogą być również wprowadzane ręcznie. W ramach modelu analitycznego dodane zostały również niezbędne narzędzia – podpora oraz łącznik konstrukcyjny. Uzupełniają one możliwość tworzenia odpowiednich połączeń lub więzów zewnętrznych modelu analitycznego.
Różne możliwości wyświetlania modelu analitycznego ułatwiają jego wizualną analizę i modyfikację. Do dyspozycji projektanta są również narzędzia analizy poprawności modelu fizycznego, a także analitycznego. Umożliwiają sprawdzenie, czy elementy modelu fizycznego są prawidłowo połączone i mają odpowiednie proporcje oraz czy model analityczny jest prawidłowy pod kątem dalszego wykorzystania w programach do analizy konstrukcji.
Model analityczny utworzony w programie Archicad może być przekazany do programów obliczeniowych przy pomocy otwartego formatu SAF (Structural Analitical Format) opracowanego przez producentów oprogramowania zgromadzonych wokoło grupy Nemetschek. Umożliwi to przeniesienie modelu analitycznego i prowadzenie obliczeń w takich programach jak Scia Engineer, FRILO lub Dlubal.
Wspólny model
Opisywany wcześniej system uwag, porównywanie modeli, generowanie modelu analitycznego mogą być również wykorzystane w połączeniu z serwerem BIMcloud i skutecznie wspierać codzienną pracę zespołową. Możliwość współdzielenia, a także bezpiecznego przechowywania danych projektowych jest jednym z ważniejszych wymogów dzisiejszego warsztatu pracy. Unowocześnienie serwera BIMcloud spowodowało, że stał się on wielodyscyplinarnym centrum przechowywania informacji. Projekty, pliki dołączonych modułów lub wygenerowana dokumentacja PDF mogą być przechowywane w jednym miejscu, centralnie zarządzane oraz uaktualniane. Pliki wykorzystywane w projekcie nie są już przechowane w innej niż sam projekt lokalizacji i są tak samo chronione, a także łatwo dostępne dla członków zespołu.
Zastosowanie technologii BIM umożliwia nie tylko ściślejszą współpracę wielobranżową, ale również ułatwia codzienną pracę pracowni projektowych, przyspiesza podejmowanie decyzji i poprawia ogólną jakość projektu. Narzędzia takie jak porównywanie modeli oraz komunikacja przy pomocy systemu uwag oraz włączenie ich w pracę zespołową nad współdzielonym projektem pozwala na tworzenie złożonych schematów pracy i efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów.
Grafiki archiwum WSC Szymanik
