MILIARDY NA DROGI I KOLEJ
Ponad 7 mld zł unijnego dofinansowania w ramach nowej perspektywy otrzyma 11 drogowych inwestycji w Polsce. Ich realizacja pochłonie dwa razy tyle. Na modernizację linii towarowych i pasażerskich na Górnym Śląsku PKP PLK przeznaczą 5,7 mld zł, 4 mld zł popłyną zaś na przebudowę kolejowej infrastruktury portowej.
Serwis Kompas Inwestycji przygotował zestawienie inwestycji komunikacyjnych, uwzględniając podsektory: „autostrady i drogi ekspresowe”, „transport szynowy, linowy i inne”, „mosty, wiadukty, estakady, kładki, tunele, przejścia podziemne”, „pozostałe drogi (krajowe, wojewódzkie, powiatowe, miejskie)”, „obwodnice (niewchodzące w skład dróg ekspresowych i autostrad)” oraz „infrastruktura lotniskowa (drogi kołowania, płyty postojowe, itp.)”. Wzięliśmy pod uwagę projekty z naszej bazy (która zawiera średnie i duże inwestycje na terenie całej Polski) przeznaczone do realizacji od I kwartału 2015 roku. Omawiamy największe projekty, w tym te przeznaczone do realizacji w 2016 roku i w przyszłości, wskazujemy również najbardziej aktywnych inwestorów i generalnych wykonawców.
Metro powiększy się o 6 stacji
W gronie dużych inwestycji komunikacyjnych przeznaczonych do realizacji w 2016 roku jednym z najbardziej kosztownych przedsięwzięć jest rozbudowa II linii warszawskiego metra. W marcu br. podpisano umowę na budowę trzech stacji i tuneli podziemnej kolei w kierunku wschodnim. Wykonawca – firma Astaldi – będzie miał 38 miesięcy na wykonanie prac. Kontrakt opiewa na kwotę ponad miliarda zł. Projektantem jest ILF Consulting Engineers Polska. W kierunku wschodnim (z Dworca Wileńskiego) powstanie ok. 3,12 km trasy. Na Pradze techniczna część podziemnej budowli za stacją Dworzec Wileński kończy się przy skrzyżowaniu ul. Targowej z 11 Listopada i stąd pociągi metra pojadą dalej, na Targówek. Planowane stacje to Szwedzka, Targówek oraz Trocka. Za ostatnią stacją znajdą się tory odstawcze i komora do zawracania. Przypomnijmy: Astaldi w konsorcjum z dwiema innymi firmami wybudowała centralny odcinek II linii metra.
Stołeczny magistrat oczekuje jeszcze na pozwolenia na budowę trzech stacji i tuneli II linii metra w kierunku zachodnim – z Ronda Daszyńskiego wybudowane zostanie ok. 3,4 km podziemnej kolei. Planowane stacje to Płocka, Młynów oraz Księcia Janusza. W ramach tego etapu inwestycji powstaną także tory odstawcze i komora do zawracania. Wykonawcą będzie wybrana w przetargu turecka firma Gülermak Agir Sanayi I . nsaat ve Taahhüt. Kontrakt opiewa na kwotę 1,14 mld zł brutto. Druga linia metra będzie jeszcze dłuższa o trzy stacje na Bródnie oraz dwie stacje na Woli i Bemowie. Ich budowa ma się rozpocząć bezpośrednio po zakończeniu rozbudowy 3+3, czyli trzech stacji w na Woli i trzech na Targówku. Dla odcinka wschodniego będzie to oznaczało zakończenie II linii, natomiast na Bemowie w planach są jeszcze trzy stacje oraz nowa stacja techniczno- postojowa zlokalizowana w Morach. Obecnie trwa procedura wydawania decyzji lokalizacyjnej i decyzji środowiskowej dla odcinków 3+2. Mają być wybudowane w 2022 r.
Miliardy na linie kolejowe
W grudniu 2015 r. Polskie Linie Kolejowe ogłosiły przetarg na remont śląskiego odcinka Chybie – Nędza/ Turze. W ramach tej inwestycji o wartości 500 mln zł spółka planuje odnowić 60 km linii, 30 obiektów inżynieryjnych oraz 17 stacji i przystanków. Inwestycja jest pierwszym zwiastunem dużego projektu modernizacji linii towarowych i pasażerskich na Górnym Śląsku, na który Polskie Linie Kolejowe przeznaczą 5,7 mld zł. Prace modernizacyjne wykonywane będą na ważnych śląskich liniach kolejowych (tj. linia E 65 na odc. Będzin – Katowice – Tychy – Czechowice Dziedzice – Zebrzydowice, linia kolejowa E 30 na odc. Kędzierzyn Koźle – Opole Zachodnie, linia E30 na odc. Katowice – Chorzów Batory oraz Gliwice Łabędy, a także na odcinkach: Gliwice – Oświęcim, Dorota – Mysłowice Brzezinka czy Toszek Północ – Rudziniec Gliwicki – Stare Koźle). W 2018 r. PLK planują rozpocząć prace, które obejmą pełną modernizację linii z dobudową dwóch torów na odcinku Będzin – Sosnowiec Główny – Katowice – Katowice Ligota wraz z budową nowych peronów na stacjach i przystankach. Ponadto za 1,7 mld zł planowane są inwestycje finansowane ze środków krajowych, które mają udrożnić wyjazdy z terenu Górnego Śląska.
Nieco mniej – 4 mld zł – pochłonie modernizacja infrastruktury portowej oraz trasy transportowej Bydgoszcz – Trójmiasto. Do 2020 roku Polskie Linie Kolejowe planują realizację inwestycji, które zwiększą przepustowość linii, skrócą czas dowozu i odwozu ładunków i poprawią punktualność kolejowych połączeń towarowych. Projekt obejmuje cztery najważniejsze porty morskie: w Gdańsku, Gdyni, Szczecinie i Świnoujściu. Za ponad 304 mln zł PLK prowadzi prace na linii 226, która stanowi jedyne połączenie kolejowe do Portu Północnego. 13,5-kilometrową linią kolejową od Pruszcza Gdańskiego przez most na Martwej Wiśle kierowane są pociągi m.in. do gdańskiego terminala kontenerowego i do portu. PLK do września wymieni tory, rozjazdy, sieć trakcyjną oraz zmodernizuje 8 przejazdów kolejowych.
Polskie Linie Kolejowe pracują nad ogłoszeniem przetargu na dokumentację projektową, dotyczącą inwestycji na obszarze Portu Gdańsk oraz transportu towarowego stacji Gdańsk Port Północny, Gdańsk Kanał Kaszubski, Gdańsk Zaspa Towarowa wraz z liniami łączącymi te stacje oraz wyprowadzającymi ruch pociągów w głąb kraju. Projekt ubiega się o dofinansowanie UE, a jego realizację przewiduje się na lata 2017-2020. Szacunkowa wartość projektu według KPK wynosi 600 mln zł (w tym dofinansowanie z CEF ma wynieść 490,7 mln zł).
Projekty za blisko 1,5 mld zł, których realizację przewidziano na lata 2017-2020, obejmują modernizację, budowę i rozbudowę infrastruktury kolejowej oraz inwestycje umożliwiające obsługę rosnącego transportu morskiego z wykorzystaniem transportu kolejowego w Gdyni, Świnoujściu i Szczecinie. W Gdyni planowana jest kompleksowa przebudowa torów oraz systemu sterowania ruchem, a także budowa Lokalnego Centrum Sterowania na stacji Gdynia Port. Modernizacja portów w Szczecinie i Świnoujściu pochłonie ponad 600 mln zł i obejmie kompleksową przebudowę układu torowego stacji Szczecin Port Centralny i Świnoujście (ok 38 km torów). Na 1,617 mld zł szacuje się koszt przebudowy linii 201 Maksymilianowo – Gdynia Główna oraz linii 203 łączącej stację Tczew ze stacją Kostrzyn. Inwestycja została podzielona na dwa etapy i jest dla niej realizowane studium wykonalności. Realizację przewiduje się na lata 2018-2021.
Największe projekty drogowe
W grudniu 2015 r. podpisano długo oczekiwany kontrakt na realizację ostatniego odcinka Południowej Obwodnicy Warszawy. Inwestycja, która powstanie pomiędzy węzłami Puławska i Lubelska, została podzielona na 3 zadania. Łączna wartość prac wyniesie ponad 2,5 mld zł. Nadzór nad realizacją 3 odcinków POW będzie prowadzić firma Egis Polska Inżynieria, z którą została podpisana umowa na kwotę ok. 53,4 mln zł. Zadanie A – odcinek trasy o długości ok. 4,6 km od w. Puławska do w. Przyczółkowa z budową tunelu pod Ursynowem – wykona Astaldi za kwotę umowną ok. 1,22 mld zł. Pierwsze prace mogą rozpocząć się w drugiej połowie 2016 r. Zadanie B, obejmujące odcinek o długości ok. 6,45 km od w. Przyczółkowa do w. Wał Miedzeszyński oraz budowę mostu przez Wisłę, wykona konsorcjum: Gülermak Agir Sanayi Inssat ve Taahhut A.S.i PBDiM Mińsk Mazowiecki, za kwotę umowną ok. 757,6 mln zł. Realizacja tego etapu rozpocznie się w przyszłym roku. Wykonawcą trzeciego zadania został Warbud, który wycenił prace na 561 mln zł. W ramach tego etapu powstanie odcinek C o długości ok. 7,45 km od w. Wał Miedzeszyński do w. Lubelska oraz estakady nad Mazowieckim Parkiem Krajobrazowym. Umowny termin zakończenia całej inwestycji przypada na sierpień 2020 r.
W grupie drogowych projektów, których realizacja ma się rozpocząć jeszcze w tym roku, jedną z największych jest budowa odcinka tunelowego S7 Kraków – Rabka Zdrój, pomiędzy Naprawą i Skomielną Białą. W drugim etapie przetargu na realizację tej inwestycji swoje oferty złożyło 6 firm. Jak podaje GDDKiA, najniższą cenę zaproponowała firma Astaldi z Rzymu, która wyceniła prace na 968 mln zł. Najwyższą cenowo ofertę – na ponad 1 mld 710 tys. zł – złożyła firma Metrostav a.s. z Czech. W ramach inwestycji powstanie odcinek tunelowy drogi klasy S długości ok. 3 km, w tym z dwukomorowym tunelem o długości ok. 2,06 km.
Z końcem marca podpisano umowę na drugi odcinek południowej obwodnicy Olsztyna. Wykonawcą inwestycji będzie Budimex, który wybuduje drogę za kwotę 913 mln zł. Inwestycja powstanie w ciągu drogi ekspresowej S51, odcinek obwodnicy będzie miał długość 14,7 km. Na realizację zadania wykonawca będzie miał 28 miesięcy z wyłączeniem okresów zimowych. Jako kolejny etap inwestycji planowana jest budowa węzła Olsztyn Pieczewo.
W pierwszych dniach marca w szczecińskim oddziale GDDKiA zawarto umowę na budowę obwodnicy Koszalina i Sianowa w ciągu drogi S6 wraz z odcinkiem S11 od węzła Bielice do węzła Koszalin Zachód. Inwestycję będzie realizowało konsorcjum firm PORR Polska Infrastructure i Polbud-Pomorze. Wartość podpisanej umowy wynosi 645,6 mln zł. Obwodnica będzie miała długość 20,1 km, jej realizacja powinna się zakończyć w lipcu 2018 roku. W ramach inwestycji powstanie 5 węzłów drogowych, wiadukty, mosty, przejścia dla zwierząt. Obwodnica jest kontynuacją odcinków drogi S6 od Goleniowa do Koszalina, dla których w ubiegłym roku podpisano już umowy na realizację w formule „projektuj i buduj”. Odcinki te będą gotowe w 2019 roku. Łącznie razem z obwodnicą Koszalina i Sianowa w realizacji znajdują się odcinki S6 o długości 140 km, natomiast łączna wartość podpisanych umów wynosi ponad 2,8 mld zł.
Inwestorzy
W naszym zestawieniu najbardziej aktywnych inwestorów prowadzi spółka PKP Polskie Linie Kolejowe z 179 projektami, przy czym zakończonych zostało 31 – żaden nie przekracza wartością 50 mln zł. Wstrzymano jedynie jeden – modernizację linii kolejowej na odcinku Czyżew – Białystok. Na etapie projektowania znajduje się 8 inwestycji, w tym jeden z etapów gigantycznego przedsięwzięcia – wartej 2 mld zł modernizacji warszawskiego węzła kolejowego. W tym roku zakończyła się pierwsza faza tego projektu – rozbudowa stacji Warszawa Gdańska. Zakończono projektowanie dla 4 inwestycji PKP PLK, w tym dwóch znacznych, o wartości 400 mln zł: modernizacji LKE20, LK2, Siedlce – Terespol oraz LKE20, LK3, Sochaczew – Swarzędz. Również dla 4 trwa wybór głównego projektanta, natomiast w przypadku 37 toczy się procedura wyboru generalnego wykonawcy. W tej drugiej grupie znajduje się kilka projektów o znacznej wartości, m.in. warta ok. 500 mln zł modernizacja 24 km linii kolejowej nr 447 Warszawa Włochy – Grodzisk Mazowiecki (kolejny etap warszawskiego węzła kolejowego) czy równie kosztowna rewitalizacja linii Kraków Mydlniki – Kraków Bronowice wraz z przebudową stacji i budową nowego przystanku osobowego. Generalnego wykonawcę wybrano dla 10 inwestycji, na etapie realizacji znajdują się 22 projekty – w tym realizowana odcinkami, warta 800 mln zł modernizacja towarowej linii kolejowej nr 131 Chorzów Batory – Tczew czy szacowana na 460 mln zł przebudowa linii kolejowej nr 8 na odcinku objętym LCS Warszawa Okęcie (LOT A).
Grupa planowanych przez PKP PLK inwestycji obejmuje 62 projekty. Największy z nich (ok. 1,8 mld zł) to etapowana przebudowa linii kolejowej nr 7 na odcinku Warszawa Wschodnia Osobowa – Lublin – Dorohusk (granica państwa). Aktualnie na etapie przetargowym jest odcinek Otwock – Lublin. Łącznie na tej linii znajdują się 32 stacje i 42 przystanki osobowe. W ramach modernizacji linii kolejowej nr 7 powstanie także wiadukt w Młocinie. W gronie znaczących planowanych inwestycji warto wyróżnić również zapowiadaną modernizację na linii kolejowej nr E75 na odcinku Białystok – Suwałki – Trakiszki (według wstępnych założeń ok. 700 mln zł) i rewitalizację linii Łódź Kaliska – Zduńska Wola – Ostrów Wielkopolski (ok. 600 mln zł).
Na drugim miejscu naszego zestawienia znalazły się Tramwaje Śląskie z wynikiem 41 inwestycji. Zakończono 3 projekty, w tym także wartą 25,5 mln zł modernizację dwutorowej linii tramwajowej przy ul. Bytomskiej w Zabrzu. Na etapie projektowania znajdują się 2 inwestycje (Torowisko w ul. Piekarskiej w Bytomiu, Ulica 3 Maja z torowiskiem w Chorzowie), w przypadku modernizacji torowiska tramwajowego w Bytomiu w ul. Katowickiej projektowanie zostało zakończone. Dla 6 inwestycji toczy się procedura wyboru projektanta, dla jednej wyłoniono generalnego wykonawcę. Tramwaje Śląskie mają w planach aż 28 projektów. Największy z nich to warta ponad 100 mln zł budowa nowej linii tramwajowej na południe Katowic. Trasa o długości 5 km połączy Brynowo z okolicą osiedla Odrodzenie. Inwestor zamierza pozyskać na budowę dofinansowanie z funduszy unijnych. Prace mają się rozpocząć w 2018 roku.
Trzecie miejsce wśród najaktywniejszych inwestorów zajmuje lubelski oddział Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad z 45 projektami. Wstrzymanych zostało 6, w tym cztery odcinki drogi ekspresowej S19 oraz odcinki DK19 i DK74. Na etapie projektowania znajduje się 5 inwestycji. Największe z nich to fragment S17 na odcinku węzeł Lubelska (A2) – węzeł Garwolin z obwodnicą Kołbieli (886 mln zł), S17 na odcinku granica województwa – węzeł Skrudki (608 mln zł) i S17 na odcinku Garwolin (węzeł Sulbiny) – granica województwa lubelskiego (520 mln zł). Procedura wyboru generalnego wykonawcy toczy się dla 9 inwestycji, w tym dla budowy trasy S19 na odcinku Nisko (S74, węzeł Zapacz) z węzłem – Sokołów Młp. (520 mln zł) i na szacowanej na 410 mln zł budowie S19 na odcinku Lublin (węzeł Konopnica) – Kraśnik (węzeł Kraśnik). W przypadku dwóch projektów wykonawca został wybrany, w realizacji znajduje się zaś budowa 13,5 km trasy S19 na odcinku Sokołów Małopolski – Stobierna. Lubelski oddział Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad ma w planach 12 inwestycji. Największa z nich to szacowana na 985 mln zł budowa drogi ekspresowej S12 na odcinku Piaski – Chełm – Dorohusk wraz z budową obwodnicy Chełma. W planach jest również realizacja 6 odcinków S17: Piaski (węzeł Chełm) – węzeł Łopiennik, Tomaszów Lubelski (koniec obwodnicy) – Hrebenne (początek obwodnicy), węzeł Hrubieszów – Tomaszów Lubelski (początek obwodnicy), węzeł Krasnystaw I – węzeł Sitaniec, węzeł Łopiennik – węzeł Krasnystaw I oraz węzeł Sitaniec – węzeł Hrubieszów.
Generalni wykonawcy
W zestawieniu najbardziej aktywnych generalnych wykonawców infrastruktury komunikacyjnej liderem jest Skanska z wynikiem 58 inwestycji. W sektorze kolejowym firma odpowiada za 8 inwestycji, w tym 5 zakończonych. W toku jest projekt modernizacji linii kolejowej nr 169 na odcinku Łaziska Średnie – Tychy. Realizacja kontraktu o wartości 30 mln zł ma się zakończyć do końca br. Skanska przygotowuje się do rozpoczęcia dwóch inwestycji: przebudowy stacji Libiąż (33 mln zł) oraz budowy łącznicy kolejowej pomiędzy liniami nr 97 i 98 (35 mln zł). W zakresie budownictwa mostowego Skanska ma na koncie 7 inwestycji: 2 zakończone i 5 w toku. Największy z projektów w budowie to kontrakt o wartości 65,9 mln zł na realizację dwupoziomowego węzła drogowego przy al. Solidarności w Lublinie. Skanska odpowiada również za 4 inwestycje w sektorze infrastruktury lotniskowej. Zakończono budowę drogi startowej w Porcie Lotniczym Rzeszów- Jasionka. W realizacji są 3 inwestycje: budowa dróg samochodowych na lotnisku Krzesiny, przekształcenie drogi startowej w drogę kołowania w MPL Katowice w Pyrzowicach oraz modernizacja nawierzchni w umocnionej strefie rozśrodkowania samolotów w Mińsku Mazowieckim. Największą inwestycją drogową firmy Skanska jest rozbudowa drogi krajowej nr 8 Warszawa – Białystok na odcinku Wyszków węzeł Poręba. Niespełna 13-kilometrowy fragment drogi ekspresowej będzie kosztował 334,7 mln zł. Zgodnie z umową inwestycja ma być gotowa w połowie lipca 2018 roku.
Na drugiej pozycji naszego zestawienia znajduje się Strabag, który ma na koncie 40 projektów, w tym 2 zakończone z sektora kolejowego. Firma jest również wykonawcą 2 projektów prowadzonych w ramach rozbudowy infrastruktury lotniskowej. Kontrakt na lotnisku Poznań – Ławica został zakończony, obecnie firma odpowiada za stworzenie trzech dodatkowych miejsc postojowych oraz stanowiska do odladzania samolotów w Porcie Lotniczym Łódź. W zakresie inwestycji mostowych Strabag wykonał przebudowę ulicy Żółkiewskiego w Radomiu wraz z budową 2 wiaduktów. Obecnie prowadzi przebudowę mostu przez rzekę Turówka w miejscowości Żarnowo i buduje most w Malborku.
W gronie największych inwestycji drogowych Strabag znajduje się m.in. budowa 16,7 km odcinka H autostrady A1 na odcinku od węzła Zawodzie (bez węzła) do węzła Woźniki. Umowę o wartości 574,4 mln zł zrealizuje konsorcjum firm Strabag Infrastruktura i Strabag. Zgodnie z umową wykonawca ma 30 miesięcy na oddanie inwestycji do użytkowania. Równie intratny jest kontrakt na budowę 15,2 km autostrady A1 na odcinku od węzła Woźniki (bez węzła) do węzła Pyrzowice (bez węzła). Koszt inwestycji opiewa na kwotę 495,5 mln zł netto. Z nowego odcinka autostrady A1 kierowcy będą mogli korzystać pod koniec 2018 roku.
Na trzecim miejscu zestawienia najbardziej aktywnych generalnych wykonawców uplasował się Budimex z wynikiem 22 projektów. Jeden z nich to inwestycja kolejowa – firma w konsorcjum z Ferrovial Agroman prowadzi budowę łącznicy umożliwiającej połączenie linii kolejowej nr 91 Kraków Główny – Medyka z linią kolejową nr 94 Kraków Płaszów – Oświęcim. Realizacja kontraktu o wartości 258 mln zł zakończy się w drugim półroczu 2017 r. Pozostałe inwestycje spółki to projekty drogowe. W realizacji znajduje się 10, m.in. szacowana na 1,5 mld zł budowa drogi S-7 Gdańsk (A-1) – Elbląg (S-22) na odcinku Koszwały– Elbląg czy kontrakt o wartości 1,43 mld zł na realizowaną w konsorcjum z Ferrovial Agroman budowę fragmentu S7 na odcinku Ostróda Północ – Ostróda Południe wraz z obwodnicą Ostródy.
Michał Oksiński
redaktor portalu Kompasinwestycji.pl